۱۳۸۸ شهریور ۲۶, پنجشنبه

[25] - معرفی چند کتاب درباره ی سینما

چند روز پیش، دوست بلاگ نویسی با من تماس گرفت. می خواست من راهنمایی اش کنم برای فیلمساز شدن. من هم گفتم که به نظرم حلقه ی گمشده ی علوم انسانی و سینما را باید در مستند سازانی یافت که بر علوم انسانی تسلط دارند. دارای ایده هستند و فن فیلمسازی را میدانند. نمی شود از آثار آنها انتظار فرم درخشانی داشت. ( البته نه اینکه نتوانند ) فقط تمرکز اصلی به نظرم در این جور فیلمها روی محتواست و روایت ساده و روتین. البته باز نظر شخصی فیلمساز در این موارد مطرح است و بحث در مورد اینکه یک مستند ساز چقدر مجاز است تا از فنون تدوین پیچیده و فرمهای عجیب و غریب در فیلمش استفاده کند، طولانی.

بگذریم. آنچه از من بر می آید معرفی چند کتابی ست که درباره ی سینما می شناسم. همه ی آنها را با کمی خوش شانسی می توان هنوز در کتاب فروشی ها پیدا کرد. توضیح مختصر هر کتاب را بعد از مشخصاتش می نویسم.

1) شناخت سینما / نویسنده: لوئیس جانتی / مترجم: ایرج کریمی / نشر روزنگار / چاپ اول زمستان 1381 / 287 صفحه / قیمت: 2400 تومان

برای کسانی که از اصطلاحات تخصصی سینما آگاه نیستند این کتاب بسیار مفید است. توضیحی مقدماتی برای شناخت سینما ارائه می دهد. هر چند خودم این کتاب را نخواندم ولی تعریفش را زیاد شنیدم. اگر دست رسی به کتاب فروشی هایی که کتاب های قدیمی می فروشند دارید احتمالا اگر زیادی خوش شانس باشید چاپ قدیمی کتاب را که مربوط به اوایل انقلاب است خواهید یافت.

2) درک فیلم / نویسنده: آلن کیسبی یر / مترجم: بهمن طاهری / نشر چشمه / نوبت چهارم زمستان 1383 / 296 صفحه / قیمت 2400 تومان

این کتاب هم مضمونی شبیه به کتاب « شناخت سینما » دارد. با این تفاوت که کتاب اول دارای توضیحات تصویریست اما این کتاب فاقد آن است. چون کتاب اول را نخوانده ام مقایسه ای بین آنها نمی توانم انجام دهم. ولی من زمانی که « درک فیلم » را می خواندم آنرا کتابی بسیار مفید و روان یافتم.

3) چگونه فیلمنامه بنویسیم / نویسنده: سید فیلد / مترجم: عباس اکبری، مسعود مدنی / نشر ساقی / چاپ سوم 1383 / 286 صفحه / قیمت 2400 تومان

این کتاب به نوعی حکم کتاب کلاسیک فیلمنامه نویسی را دارد. فیلمنامه داستانی نوشتن را به سبک فیلمنامه های هالیوودی آموزش می دهد. به نظر من کلا برای آشنایی با فیلمنامه کتاب خوبیست. به هر حال کسی که می خواهد به هر نحو وارد سینما شود باید تصوری از فیلمنامه داشته باشد !

4) راهنمای فیلمنامه نویس / نویسنده: سید فیلد / مترجم: عباس اکبری / نشر ساقی / چاپ سوم 1383 / 215 صفحه / قیمت 1800 تومان

کتاب قبلی به نوعی مقدمه ی این کتاب است. این کتاب یک جور گام به گام فیلمنامه نویسی ست. من توصیه چندانی به خواندنش نمی کنم. اگر درست به خاطر داشته باشم نویسنده کتاب ادعا می کند اگر فیلمنامه اتان را با این کتاب جلو ببرید با پایان کتاب یک فیلمنامه خواهید داشت. من که امتحان نکردم.

5) مفاهیم کلیدی در مطالعات سینمایی / نویسنده: سوزان هیوارد / مترجم: فتاح محمدی / نشر هزاره ی سوم / چاپ دوم زمستان 1386 / 584 صفحه / قیمت 6800 تومان

خدای کتاب های سینمایی که تا به حال خواندم. این کتاب به صورت کلی نگاهی به تمامی عوامل موثر بر فیلم می اندازد، نظریه ها را شرح می دهد، به جنبش های فیلم سازی می پردازد و غیره. از مدرنیزم و پست مدرنیزم بگیر تا انیمیشن و فیلم های جنگی و ملودرام و فلش بک و شمایل نگاری و بسیاری از چیزهای دیگر. خواندش را شدیدا توصیه می کنم. با خواندن این کتاب ممکن است ایمانتان را به خـ ـدا از دست بدهید. از من گفتن بود.

6) ساختن فیلم مستند / نویسنده: باری هاپ / ترجمه: جمال آل احمد / نشر ساقی / چاپ اول 1382 / 366 صفحه / 2900 تومان

آنچه قرار است در کتاب بیابید از نامش پیداست. فقط توضیحی که من اضافه می کنم این است که این کتاب بر اساس سیستم فیلم سازی آمریکا نوشته شده است. اینجا اصولا دست ما برای مستند سازی اینقدر باز نیست. به نظرم این کتاب به علاقه مندان مستند سازی کمک شایانی خواهد کرد. در انتهای کتاب ناشر ادعا کرده است که چند کتاب دیگر با عناوینی که در ادامه می آید درباره ی مستند سازی با چاپ رسانده. کتابهایی که ذکر خواهد شد به چشم من نخورده است. شاید اشکال از جایی ست که من زندگی می کنم : ( کارگردانی مستند / مایکل رابیگر / حمید احمدی لاری ) - ( نظریه پردازی سینمای مستند / مایکل رنو / شهرزاد بارفروش ) - ( نوشتن فیلمنامه مستند / دوایت وی. سوئین / امیر پوریا، عباس اکبری ) لطفا اگر این کتاب ها را یافتید نویسنده این بلاگ را بی خبر نگذارید. من هم مشتاق خواندشان هستم.

7) فن تدوین فیلم / نویسنده: کارل رایتس و گوَین میلار / مترجم: وازریک درساهاکیان / انتشارات سروش / چاپ سوم 1383 / 517 صفحه / 3000 تومان

این کتاب سرشار از مثال های تصویری است که دنبال کردنشان اعصاب و دقتی می خواهد که من به هنگام خواندن کتاب نداشتم. من جسته گریخته کتاب را خواندم و بیشتر به قسمت هایی توجه کردم که مفاهیم و به قولی فلسفه ی تدوین را شرح می داد. با این حال برایم کتاب مفیدی بود. اگر درست به یاد داشته باشم در ابتدای کتاب قید شده است که این کتاب یک جور خود آموز تدوین است که برای علاقه مندان سینما در یک دوره ی تاریخی انگلستان نوشته شده که دست رسی عام به دانشکده های سینمایی وجود نداشته است و باز اگر حافظه ام درست یاری کند نوشته بود که این کتاب هنوز مرجع بسیاری از محققان است.

8) کارگردانی فیلم / نویسنده: اریک شرمن / مترجم: گلی محمدی / انتشارات سروش / چاپ سوم 1383 / 448 صفحه / قیمت 3500 تومان

البته عنوان کتاب کمی گمراه کننده است. در اصل این کتاب کارگردانی فیلم را به شما آموزش نمی دهد بله نقطه نظر های کارگردانهای عمدتا آمریکایی را در مورد مسائل مختلفی که هنگام فیلم سازی ممکن است با آن رو به رو شوید، بیان می کند. برای من که کتاب بسیار مفید و جالبی بود.

9) موج نو سینمای فرانسه / نویسنده: ژان لوک دوئن / مترجم: قایم روبین / انتشارات نیلوفر / چاپ اول پاییز 1382 / 380 صفحه / 3300 تومان

این کتاب را به خاطر این دوست دارم که از موج نو، افسانه نساخته است. سعی کرده است واقعیت آنچه را که در آن سال ها در فرانسه رخ داده برای مخاطبش روشن کند. موج نو شدیدا مورد تحسین من است. ممکن است چیز زیادی از این کتاب درباره ی فیلمسازی فرا نگیرید اما حداقل فایده ی کتاب آشنا کردن مخاطب با نوعی از سینما به غیر از سینمای هالیوود است. سینمایی که به شدت روی استقلال و کم هزینه بود و نو آوری تاکید دارد.

10) درآمدی بر انسان شناسی تصویری و فیلم اتنوگرافیک / گردآوری و ترجمه: ناصر فکوهی / نشر نی / چاپ اول 1387 / 342 صفحه / 5800 تومان

این کتاب به ارتباط علوم اجتماعی به ویژه انسان شناسی با سینما می پردازد. فعالیت های ژان روش فیلم ساز برجسته ای که نقش عمده ای در فراگیر شدن انسان شناسی تصویری ایفا می کند را مرور می کند. این کتاب جزء معدود مواردی است که درباره ی مستندهای تخصصی است، شاید کتاب هایی باشند که من از وجود آنها آگاه نیستم. به شما اطمینان می دهم اگر به دنبال ساختن مستندهایی مربوط به علوم انسانی هستید از خواندن این کتاب پشیمان نخواهید شد.

11) از نشانه های تصویری تا متن، به سوی نشانه شناسی ارتباط دیداری / نوسنده: بابک احمدی / نشر مرکز / چاپ ششم زمستان 1385 / 321 صفحه / قیمت 4300 تومان

بابک احمدی ! آن هم با موضوع نشانه شناسی تصویری. کتاب برای من بسیار مفید بود و باعث شد نگاهی عمیق تر به سینما داشته باشم.

پ.ن: واضح است که نوبت چاپ و قیمت کتاب تغییر می کند. این اطلاعات را ذکر کردم که اگر مایل به خریدن کتاب ها بودید بدانید که حداقل باید چقدر پول همراهتان بردارید.

پ.ن: سعی کردم کتاب ها را از مقدماتی به پیشرفته معرفی کنم. ( به جز دو مورد آخر که بعدا اضافه شد ) البته این به این معنا نیست که با خواندن کتاب های فوق لزوما فیلم ساز خواهید شد. من تصویر روشنی از اینکه چگونه در درجه اول می توان فیلمساز شد و در درجه دوم چگونه می توان فیلم ساز موفقی شد، ندارم. به نظرم این یک روند شخصی است که خود فیلمساز باید کشفش کند.

پ.ن: چند دقیقه پس از ارسال اولیه پست، مورد شماره 10 و 11 اضافه گردید که در گودر قابل مشاهده نیست.

3 comments:

علیرضا کیانی گفت...

بادرود.
تمام چیزهای خوب دنیا را برایتان آرزو می کنم. بارز اسنت که زحمت بسیار کشیدید. بشود که جبران کرد. امیدوارم.

یه نقطه‌ای گفت...

مرسی . هر چند فیلم دوست ندارم ولی کتاب معرفی کردن رو دوست دارم .

Unknown گفت...

كتاب "چگونه کارگردانی کنیم" نوشته دانيل آريخن را جا نيانداختيد؟

ارسال یک نظر